سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که خونرسانی به قسمتی از مغز قطع یا کم می شود و از دریافت اکسیژن و مواد مغذی توسط مغز جلوگیری می شود و سلول های مغزی در عرض چند دقیقه شروع به مردن می کنند.
سکته یک فوریت پزشکی می باشد و درمان سریع آن بسیار اهمیت دارد. اقدامات فوری می توانند آسیب مغزی یا دیگر عوارض آن را کاهش دهند.
دستگاه فشارخون
مشاوره آنلاین نبض آوا
سکته مغزی چیست و در صورت وقوع چه باید کرد؟ - نبض هوشمند سلامت
سکته مغزی چیست و در صورت وقوع چه باید کرد؟
برچسبها:بیماری مغز و اعصاب
عمومی
فهرست مطالب
علائم و نشانه های سکته مغزی
زمان مراجعه به پزشک
علل وقوع سکته مغزی
چه عواملی احتمال سکته مغزی را افزایش میدهد؟
عوارض بعد از سکته مغزی
راه های پیشگیری از سکته مغزی
دارو های پیشگیرانه
سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که خونرسانی به قسمتی از مغز قطع یا کم می شود و از دریافت اکسیژن و مواد مغذی توسط مغز جلوگیری می شود و سلول های مغزی در عرض چند دقیقه شروع به مردن می کنند.
سکته یک فوریت پزشکی می باشد و درمان سریع آن بسیار اهمیت دارد. اقدامات فوری می توانند آسیب مغزی یا دیگر عوارض آن را کاهش دهند.
علائم و نشانه های سکته مغزی
اگر شما یا یکی از اطرافیانتان دچار سکته مغزی شود، به زمان شروع علائم توجه ویژه ای بکنید. بعضی از گزینه های درمانی در صورتی بیشترین تاثیر را دارند که به محض شروع سکته مغزی انجام شوند.
نشانه ها و علائم سکته مغزی شامل موارد ذیل می شوند:
اختلال در تکلم و فهمیدن صحبت دیگران
فرد ممکن است دچار گیجی، بیان اشتباه کلمات یا دشواری در فهم صحبت دیگران شود.
فلج یا بی حس شدن صورت، بازو یا پا
ممکن است بی حسی ، ضعف یا فلج شدن ناگهانی در صورت ، دست یا پا رخ دهد که معمولا تنها یک سمت از بدن را درگیر می کند. سعی کنید هر دو دستتان را همزمان به بالای سرتان ببرید، اگر یک دست شروع به افتادن کند، ممکن است دچار سکته مغزی شده باشید. همچنین ممکن است هنگامی که می خواهید بخندید یک سمت دهانتان دچار افتادگی شود.
اختلال دیداری در یک یا هر دو چشم
ممکن است دیدتان در یک یا هر دو چشم تیره یا تار شود یا ممکن است دچار دو بینی شوید.
سردرد
سردردی ناگهانی و شدید که ممکن است با استفراغ، سرگیجه یا کاهش هوشیاری همراه باشد، می تواند نشان دهنده سکته مغزی باشد.
شکل در راه رفتن
ممکن است لنگ بزنید یا تعادلتان را از دست بدهید. همچنین ممکن است دچار سرگیجه شده یا کنترل و هماهنگی عضلاتتان را از دست بدهید.
مراجعه فوری به پزشک با تشخیص سکته
در صورتی که هر یک از علائم سکته مغزی را مشاهده کردید، بلافاصله به پزشکتان مراجعه کنید، حتی اگر این نشانه ها ناپدید شوند و یا به گاه و بیگاه بروز کنند. سریع فکر کنید و این کار ها را انجام دهید:
صورت: از فرد مورد نظر بخواهید تا لبخند بزند. آیا گوشه دهان دچار افتادگی شده است؟ بازو ها: از او بخواهید تا هر دو بازویش را بلند کند. آیا یک بازو به پایین می افتد؟ یا یک بازو قادر به بلند شدن نیست؟ تکلم: از او بخواهید تا عبارتی ساده را تکرار کند. آیا کلامش نامفهوم یا غیرعادی است؟ زمان: اگر هر یک از این نشانه ها را مشاهده کردید فورا با اورژانس یا فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
همانگونه که گفتیم فورا به اورژانس تماس بگیرید و منتظر نمانید که شاید علائم متوقف شود زیرا هر دقیقه ای که می گذرد حیاتی و مهم است. سکته مغزی هرچقدر دیرتر درمان شود، احتمال آسیب مغزی و معلولیت بیشتر می شود.
اگر در کنار شخصی هستید که احتمال می دهید دچار سکته شده است، در حالی که منتظر رسیدن تیم اورژانس هستید شخص را با دقت تحت نظر داشته باشید.
علل وقوع سکته مغزی
سکته مغزی دو علت اصلی دارد : گرفتگی شریانی (سکته ایسکمیک) یا نشت یا پارگی رگ خونی (سکته هموراژیک). بعضی افراد ممکن است فقط یک اختلال موقت در خونرسانی به مغز داشته باشند، که با عنوان حمله ایسکمیک گذرا (TIA) شناخته می شود و باعث علائم طولانی مدت نخواهد شد.
سکته ایسکمیک
رایج ترین نوع سکته است. هنگامی رخ می دهد که رگ های خونی مغز تنگ یا بسته می شوند که این موضوع باعث افت شدید جریان خون (ایسکمی) می شود. رگ های خونی تنگ یا بسته شده، توسط رسوبات چربی که در رگ های خونی انباشته می شوند یا توسط لخته های خونی یا دیگر بقایایی که در طول جریان خون حرکت می کنند و در رگ های خونی درون مغز ساکن می شوند، به وجود می آیند.
برخی تحقیقات اولیه نشان می دهند که عفونت کووید-۱۹ ممکن است عاملی برای سکته ایسکمیک باشد اما جهت به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
سکته هموراژیک
سکته هموراژیک هنگامی رخ می دهد که رگی خونی در مغز دچار نشت یا پارگی می شود. خونریزی های مغزی می توانند ناشی از شرایط متعددی باشند که رگ های خونی را تحت تاثیر قرار می دهند. عوامل مرتبط با سکته هموراژیک شامل موارد ذیل است:
فشار خون بالا کنترل نشده
استفاده بیش از حد دارو های ضد انعقادی
تورم در نقاط ضعیف دیواره عروق خونی (آنوریسم)
ضربه مغزی و آسیب دیدگی (از جمله در تصادفات رانندگی)
رسوبات پروتئینی در دیواره عروق خونی که منجر به تضعیف دیواره عروق می شود. (آنژیوپاتی آمیلوئید مغزی)
سکته ایسکمیکی که منجر به خونریزی شده باشد.
یک عامل کمتر شایع خونریزی در مغز، پارگی محل پیچ خوردگی غیر طبیعی عروق خونی (با دیواره نازک) می باشد(ناهنجاری شریانی وریدی).
حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
حمله ایسکمیک گذرا، که گاها با عنوان سکته مغزی کوچک نیز نامبرده می شود، ظهور علائمی گذرا مشابه سکته مغزی می باشد. حمله ایسکمیک گذرا منجر به آسیب دائمی نمی شود. این نوع سکته به علت کاهش موقت خونرسانی به قسمتی از مغز رخ می دهد که ممکن است کمتر از ۵ دقیقه طول بکشد.
مانند سکته ایسکمیک، TIA نیز وقتی رخ می دهد که لخته ای یا بقایایی، جریان خون به قسمتی از سیستم عصبی را کم یا مسدود کند.
حتی اگر به علت بهبود یافتن علائمتان، گمان می کنید دچار سکته ایسکمیک گذرا شده اید نیز باید فورا به اورژانس مراجعه کنید. شما نمی توانید تنها بر اساس علائمتان متوجه شوید که دچار سکته مغزی شده اید یا TIA. دچار شدن شما به TIA به این معنی است که ممکن است شریانی که به مغزتان منتهی می شود تا حدودی مسدود یا تنگ شده باشد.TIA احتمال وقوع سکته مغزی کامل را در آینده افزایش می دهد.